Vitamine D

Dat vitamine D van belang is voor gezonde botten (én tanden), dát weten de meeste mensen wel. Het ondersteunt namelijk de calciumabsorptie uit voeding en de botmineralisatie. Wat iets onbekender is, maar zeker niet minder belangrijk, is dat vitamine D de activatie van talloze genen reguleert. Daarom speelt vitamine D ook zo’n belangrijke rol bij o.a. kanker, ontstekingen en auto-immuun ziekten. Zo is vitamine D ook nodig voor de insulineproductie en zullen tekorten je gevoelig maken voor diabetes type 2 (insulineresistentie). Verder speelt vitamine D vaak óók een rol bij spierklachten, slaapproblemen, vermoeidheid en stemmingsklachten. Vitamine D is nodig voor een goed functionerend immuunsysteem. Tekort aan D geeft een vermindering van de afweer. Ook allergieen en voedselrecaties zullen dan eerder optreden en heviger zijn. 

Klachten ten gevolge van vitamine D tekort:

Wat is een goede vitamine D waarde?

Als vuistregel kun je stellen, dat je voldoende vitamine D hebt als je bloedwaarde van 25(OH)vitamine D tussen de 100-120 is. Veel laboratoria hanteren nog de oudere referentiewaarden “tachtig is prachtig”. Echter wetenschappelijke inzichten van de laatste jaren bevestigen de noodzaak van een hogere waarde. Meten is weten!
Bedenk ook dat je in de zomer je hoogste vitamine D waarde bereikt. Oktober / november zijn mooie maanden om te checken met wat voor waarde je de winter tegemoet gaat. Eind april kun je dan eventueel weer meten, om erachter te komen of je goed de winter doorgekomen bent. En of het slim is om in de lente en de zomer bij te blijven nemen.

Hoeveel vitamine D moet je innemen?

Een normale vitamine D dosering voor de donkere maanden zit ergens tussen de 20 mcg (800 ie) en de 75 mcg (3000 ie). De meeste mensen hoeven het in de zomer niet in te nemen. Vitamine D wordt dan aangemaakt in de huid onder invloed van UVB uit zonlicht. Toch zijn er mensen die zelfs in de zomer niet tot een gezond vitamine D niveau komen.
Wil je weten welke dosering voor jou specifiek nodig is, laat dan je waarde meten. Want meten = weten. Overigens kun je vitamine D óók via de voeding binnen krijgen. Het zit bijvoorbeeld in vette vis, vlees en eieren. Echter via de voeding kun je maar weinig binnenkrijgen, dus dat gaat je meestal niet de winter door helpen. Het lichaam kan vitamine D opslaan in vetweefsel en organen, zoals de lever. Daarom is vitamine D één van de weinige vitaminen die je niet perse elke dag hoeft in te nemen: je kunt het ook 1x per week innemen in een dosering voor de gehele week.

Wie loopt er risico op tekort aan vitamine D?

Omdat Nederland rond de 52ste breedtegraad ligt, is de zonnestraling in de herfst- en wintermaanden niet krachtig genoeg om de aanmaak van vitamine D voldoende te stimuleren. Iedereen loopt daarmee dus de kans op vitamine D tekort. 45% van de volwassenen in Nederland hebben dan ook een ontoereikend vitamine D niveau;

• Dat kunnen mensen zijn die weinig buiten komen door ziekte of ouderdom;
• Maar ook doordat er nog steeds te weinig in de buitenlucht wordt bewogen: Computer, mobiele telefoon, werk, sportschool: allemaal binnen ….
• Met het stijgen van de leeftijd wordt het aanmaken van vitamine D lastiger;
• Mensen met een getinte huid (waardoor er minder vitamine D kan worden aangemaakt);
• Mensen met een vaak bedekte huid (bijvoorbeeld hoofddoek, lange mouwen of zonnehoed);
• Gebruik van zonnebrandolie: insmeren met factor 15 kan de aanmaak van vitamine D al remmen met 95%;
• Ook zijn er genetische varianten (aangeboren ‘foutjes’) bekend die leiden tot lage waarden van vitamine D;
• Vitamine D wordt opgenomen via het vetabsorptie mechanisme. Heb je geen galblaas meer of problemen met de vertering van vetten, dan heb je een grotere kans op vitamine D tekort. Hoe het staat met je vet vertering kun je meten in de ontlasting;
• Vitamine D wordt geactiveerd in de nieren. Daarom zullen mensen met nierklachten een hogere kans hebben op vitamine D tekort;
• Ook bij kinderen komen vitamine D tekorten regelmatig voor.

Hoe kun je je vitamine D testen?

Vitamine D wordt in bloed gemeten. Dat kan op drie verschillende manieren:
1. Middels een thuistest met bloed uit een vingerprik. Enkele druppels bloed (0,5 ml) worden ‘afgeveegd’ in een minuscuul buisje. De test verzend je kosteloos in een speciale enveloppe naar het laboratorium. Je krijgt de uitslag en advies;
2. Middels een thuistest met bloed uit een vingerprik: de druppels bloed worden op een speciaal karton geplaatst, waar het kan drogen. De test verzend je kosteloos in een speciale enveloppe naar het laboratorium verzonden. De uitslag wordt inclusief advies via de mail verzonden.
3. Middels veneuze bloedafname (dus uit de arm). Dat kan particulier bij een prikpunt bij u in de buurt: hiervoor worden vaak kosten berekend OF in praktijk NOA te Leiderdorp. De uitslag wordt inclusief advies via de mail verzonden.

Vitamine D & hart en vaatziekten

Wetenschappers van de universiteit van Ohio hebben voor het eerst met behulp van nanotechniek de invloed van vitamine D op de endotheelcellen van het hart- en bloedvatenstelsel onderzocht. Endotheelcellen bedekken de wand van onze hart- en bloedvaten. Hun belangrijkste vondst: vitamine D kan de schade aan bloedvaten herstellen die is veroorzaakt door hoge bloeddruk, diabetes en atherosclerose

Opneembaarheid van vitamine D supplementen